secundair logo knw 1

Extreme neerslag leidde in juli 2021 tot overstromingen in Zuid-Limburg. Foto Waterschap Limburg

De overstromingen in Limburg in de zomer van 2021 hadden niet of nauwelijks voorkomen kunnen worden, maar mogelijk kan een combinatie van maatregelen de risico’s van toekomstige wateroverlast wel verkleinen. Dat is de voorlopige conclusie na vier casestudies door onderzoeksinstituut Deltares.

In opdracht van Waterschap Limburg en de provincie Limburg voert Deltares een watersysteemevaluatie voor heel Zuid-Limburg uit. Als eerste stap zijn vier locaties geanalyseerd waar afgelopen zomer sprake was van wateroverlast of grootschalige overstromingen: Valkenburg, de Geulmonding, de Roermonding en Eygelshoven.

In het rapport hierover, dat gisteren is gepubliceerd, worden de gebeurtenissen aan de hand van metingen (neerslaghoeveelheden, afvoeren en waterstanden in beken) en modelberekeningen in kaart gebracht. Ook worden mogelijke maatregelen verkend.

De onderzoekers spreken van "extreem veel neerslag". In juli viel in Zuid-Limburg lokaal meer dan 160 mm neerslag in 48 uur, in de Ardennen en de Eifel was dat op sommige plekken zelfs meer dan 250 mm. De zogenaamde herhalingstijd schatten ze voor de Geul op ongeveer vijfhonderd jaar.

Valkenburg
Op alle onderzochte locaties leidden deze neerslaghoeveelheden tot wateroverlast en overstromingen, maar de aard van de overstromingen was verschillend.

Zo kon waren er in Valkenburg grootschalige overstromingen omdat de Geul het water niet goed kon afvoeren en buiten haar oevers trad. Maatregelen als de aanleg van een tunnel, waterkeringen en het vergroten van het doorstroomprofiel van de Geul zijn volgens de onderzoekers lokaal effectief, maar omvangrijk. "Bovendien hebben sommige maatregelen een grote invloed op het centrum van Valkenburg", waarschuwen ze.

Ook bij de Geulmonding (ten westen van Meerssen) stroomde de rivier over, maar hier blijkt dat tegelijk de capaciteit van de sifon onder het Julianakanaal te beperkt was om het water van de Geul af te voeren naar de Maas. Door het hoogwater op de Maas, en mogelijk ook door drijfhout en sediment, nam die capaciteit nog verder af.

Bij de Roermonding was de vraag of waterstanden op de Roer lager zouden zijn geweest wanneer de Roer-overlaat (een bypass), zou zijn ingezet. Modelberekeningen laten zien dat de Roer-overlaat de waterstanden in de Roerdelta met maximaal 20 cm had kunnen verlagen, maar dat dit niet tot minder schade had geleid: de hockeyvelden zouden nog steeds zijn overstroomd.

Combinaties van maatregelen
"Uit de analyse voor de casestudies is gebleken dat het lastig, zo niet onmogelijk is, om overstromingen tijdens een neerslaggebeurtenis zoals in juli 2021 volledig te voorkomen", concluderen de onderzoekers.

In de systeembrede evaluatie willen ze daarom zoeken naar combinaties van maatregelen die de risico’s kunnen verkleinen. "Dat kunnen fysieke ingrepen zijn in het watersysteem, maar ook aanpassingen in de ruimtelijke ordening of verbetering van het waarschuwingssysteem."

Daarbij houden ze ook rekening met het effect op het Limburgse landschap en met het gewenste beschermingsniveau tegen overstroming en wateroverlast.

 

MEER INFORMATIE
Rapport + analyses wateroverlast Zuid-Limburg

Typ je reactie...
Je bent niet ingelogd
Of reageer als gast
Loading comment... The comment will be refreshed after 00:00.

Laat je reactie achter en start de discussie...

(advertentie)

Laatste reacties op onze artikelen

wat een briljante toepassing: nu nog de vraag hoe specifiek die taal is of kan worden...
Voor mij is het onbegrijpelijk dat de leiding van deze bedrijven niet zou begrijpen wat ze doen. Is het dan toch onkunde of wentelen ze de kosten gemakkelijk af op de overheid?
Breng het toezicht op alle lozende bedrijven terug onder het gezag van de waterdiensten als Rijkswaterstaat en de Waterschappen. Daar zit de expertise op dit gebied. We staan met de waterparagraaf voor een enorme opgave, en de uitdaging is beter op zijn plaats bij de waterdiensten.
@Fred SandersIk denk dat wetenschappers te veel willen onderzoeken om hun studenten lesstof te verschaffen en moet daarbij steeds denken aan de Eierlandse dam en prof. Marcel Stive. 25 jaar geleden wist hij al dat er vóór en áchter deze 850 meter lange strekdam begrijpelijke stromingsproblemen waren, die stromingsreacties zijn er nu nog. kustverdediging.nl 
@JacobsTja, wat zal ik zeggen, ik mis in Jos zijn verhaal over de de grote hoeveelheid Escherichia coli bacterie die in het grondwater zit, zelf al op meer dan 30 meter diepte, en ook mis ik de hoeveelheid ijzer en mangaan die in het grondwater zit, en dit alles kost veel om het eruit te halen, tot op heden wordt mijn grondwater afgekeurd en dat al tot 4 keer toe.
Dus, bezint eer gij begint, en complexe filter systemen zijn nu niet bepaald goedkoop in aanschaf maar vragen ook onderhoud. En laten we het een hebben over die andere stofjes, zoals medicijnen, ook deze dringen diep door in de grond, en deze zijn niet zo gemakkelijk eruit te halen, persoonlijk ben ik niet zo blij met een chemokeur van een ander... Mvg John