Het is een teleurstellend resultaat voor Natuurmonumenten en het waterschap Amstel, Gooi en Vecht (AGV): ondanks hun inspanningen is het aantal waterplanten in de Oostelijke Vechtplassen de afgelopen jaren hard achteruitgegaan. Dat blijkt uit een toets die Natuurmonumenten elke zes jaar uitvoert.
Dat is zorgelijk, stellen de organisaties, die vrezen voor het definitief verdwijnen van soorten en leefgebieden, niet alleen van waterplanten maar ook van waterdieren. De oorzaak is een sterk verslechterde waterkwaliteit in het laagveengebied.
Vergeleken met de vorige meting, in 2015, is in 99 procent van het water in de Vechtplassen de kwaliteit van de natuur verslechterd. Vooral waterplanten die dit gebied uniek maken, zoals de krabbenscheer, zijn sterk in aantal verminderd. Ook is bijna 70 procent van de kranswiergebieden in kwaliteit achteruitgegaan.
Natuurmonumenten wijst op het voedselrijke water dat vanuit (voormalige) landbouwgebieden, steden en dorpen of de Vecht in de natuurgebieden terechtkomt. Daardoor wordt het water troebel en ontstaat een gebrek aan licht.
Verdroging
In de Oostelijke Vechtplassen komt bovendien steeds minder grondwater vanuit de hooggelegen Utrechtse Heuvelrug naar boven ‘kwellen’. Dat komt onder andere door sterk toegenomen bebouwing en de toename van grondwateronttrekkingen. Hierdoor verdroogt de Heuvelrug en komt er minder kwelwater uit, dat juist goed is voor veel waterplanten.
Om deze verdroging tegen te gaan, wil het waterschap samen met de provincies en gemeenten onderzoeken hoe meer regenwater de grond in kan zakken. Met de Aanpak Oostelijke Vechtplassen probeert AGV overheden, agrarische bedrijven, recreatieondernemingen en andere partijen al te laten nadenken over de gevolgen van hun handelen voor het watersysteem. Het waterschap legt ook installaties aan die fosfaten onttrekken aan het water.
Petitie
Zorgen voor schoon water en daarmee gezonde waternatuur lukt volgens AGV en Natuurmonumenten alleen samen en met meer regie van de Rijksoverheid. Daarom trekken de organisaties aan de bel.
Ook elders in het land voldoen de oppervlaktewateren bij lange na nog niet aan de Europese doelen van de Kaderrichtlijn Water (KRW), benadrukken ze. Natuurmonumenten deed daarom begin deze maand al een appel op minister Mark Harbers van Infrastructuur en Waterstaat om alles op alles te zetten om deze doelen voor de deadline in 2027 te halen. Ook is ze een petitie gestart.
LEES OOK
H2O-bericht: Kans steeds groter dat waterkwaliteitsbeleid bij de rechter onderuit wordt gehaald