Het Planbureau voor de Leefomgeving en de stichting Agri Facts liggen met elkaar in de clinch over een PBL-rapport over de vervuiling van het milieu en water door gewasbeschermingsmiddelen. Agri Facts verwijt het PBL dat het informatie verstopt, waardoor er een onjuiste weergave van de werkelijkheid is gegeven. Het PBL ontkent.
Het betwiste rapport ‘Geïntegreerde gewasbescherming nader beschouwd’ werd in juni van dit jaar gepubliceerd. Het is een tussentijdse evaluatie van het ingezette overheidsbeleid ‘Gezonde Groei, Duurzame Oogst’ dat als doelstelling heeft om de vervuiling van milieu en water met gewasbeschermingsmiddelen drastisch terug te dringen.
Niet de beoogde effecten
PBL bekeek in hoeverre het beleid op koers ligt. Belangrijke conclusie van het planbureau: het ingezette beleid levert niet de beoogde effecten op. De belasting van het water met gewasbeschermingsmiddelen blijkt minder snel af te nemen dan de bedoeling is.
In 2017 is het aandeel gemeten overschrijdingen van de waterkwaliteitsnormen voor de Kaderrichtlijn Water (KRW) niet met de beoogde 50 maar met 15 procent afgenomen ten opzichte van 2013, schrijft PBL. Stichting Agri Facts die tot doel heeft beleid en publicaties over land- en tuinbouw kritisch te toetsen, bestrijdt dit en stelt dat PBL zijn conclusies baseert op een beperkt aantal meetpunten, te weten de 15 meest vervuilde.
De stichting komt zelf na ‘toetsing van de volledige dataset’ tot de conclusie dat de tussentijdse doelen wel worden gehaald als de resultaten van alle meetpunten worden meegenomen. In een persbericht verwijt Agri Facts het PBL ‘jan en alleman op het verkeerde been te zetten’ door deze informatie buiten de ‘publiekssamenvatting’ te laten en te verstoppen in het rapport. “Het PBL hanteert 'de kunst van het weglaten', waardoor anderen in de fout gaan”, schrijft de stichting. Ze eist dat PBL de communicatie over het rapport overdoet.
Geen strengere rekenmethodiek
In een reactie aan Agri Facts weerlegt het planbureau de kritiek: “We hebben in onze publicatie de beoordelingsmethode van de Kaderrichtlijn Water (KWR) toegepast en dus geen strengere rekenmethodiek, zoals u stelt.”
Ook bestrijdt het planbureau dat het gebruikte meetnet niet representatief is. “Het PBL heeft de uitspraak over de trend in het aantal overschrijdingen van de KRW-norm gebaseerd op een meetnet (96 meetpunten) dat Deltares in 2013 heeft opgezet in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Milieu om de ontwikkelingen in de kwaliteit van het oppervlaktewater te kunnen monitoren en duiden. De meetpunten zijn door de waterschappen geselecteerd om een relatie met landbouwkundig gebruik te vinden.”
Het gehele meetnet bevat 596 locaties. Het merendeel daarvan is echter niet gestandaardiseerd, stelt PBL. “Bovendien is op sommige meetpunten slechts af en toe gemeten.”
Prima geschikt
Los daarvan wijst het planbureau op een conclusie van het Centrum van Milieukunde in Leiden dat de gedane trenduitspraak niet wezenlijk anders zal zijn bij gebruik van de gehele dataset van 596 meetpunten. “Het PBL oordeelde daarom dat het uit 96 meetpunten bestaande meetnet prima geschikt is voor het evalueren van de doelstelling.”
De stichting Agri Facts laat de kwestie niet rusten en gaat de reactie van het PBL analyseren, zegt voorzitter en akkerbouwer Jaap Haanstra tegen het online medium Boerenbusiness.
MEER INFORMATIE
PBL: terugdringen watervervuiling door bestrijdingsmiddelen blijft achter bij de doelstellingen
