De 21 waterschappen in Nederland slagen er steeds beter in om de zuivering van afvalwater efficiënt en duurzaam uit te voeren. Dat blijkt uit de Bedrijfsvergelijking Zuiveringsbeheer 2018 van de Unie van Waterschappen.
Sinds 1999 publiceren de waterschappen elke drie jaar een bedrijfsvergelijking om de resultaten en kosten van het waterzuiveringsbeheer inzichtelijk te maken en om van elkaar te leren.
Gezamenlijk beheren de waterschappen 323 rioolwaterzuiveringsinstallaties (rwzi’s). Het rioolwater wordt daar door ruim 2300 rioolgemalen en bijna 7800 kilometer leiding naartoe getransporteerd. In 2018 ging het om bijna 1,8 miljard kubieke meter, 9 procent minder dan in 2015.
Dat komt waarschijnlijk door de droogte: er hoefde minder hemelwater afgevoerd te worden. ''En mogelijk is het daarnaast beter gelukt om water in de grond te laten wegzakken’’, aldus woordvoerder Saskia van Amerongen van de Unie.
Meer vervuiling
De hoeveelheid vervuiling was juist 3 procent meer dan drie jaar geleden. Toch wisten de waterschappen 4 procent minder slib over te houden als restafval.
Uit het afvalwater worden energie en grondstoffen zoals struviet, cellulose en bioplastics teruggewonnen. Ook kijken de waterschappen naar mogelijkheden voor hergebruik van zoet water.
De beschikbaarheid van de zuiveringsinstallaties was vorig jaar 99,99 procent. Dat betekent dat de gevolgen van storingen nauwelijks merkbaar waren voor de omgeving.
De waterschappen slaagden er voor 96,9 procent in om zich te houden aan de met gemeenten afgesproken hoeveelheden af te nemen afvalwater. Ook voldeden ze voor 97,8 procent aan de kwaliteitseisen voor de lozing van gezuiverd afvalwater. De verwijdering van stikstof en fosfaat uit het afvalwater voldoet ruimschoots aan de wettelijke normen.
Minder kosten
De kosten van de zuivering van afvalwater zijn vorig jaar met 2,1 procent gestegen ten opzichte van 2015. Deze stijging is kleiner dan de inflatie (3,4 procent), wat betekent dat de kosten eigenlijk zijn gedaald. Volgens de Unie komt dit mede door lagere energiekosten als gevolg van eigen energieopwekking. Er waren wel hogere kosten voor de eindverwerking van het restafval van de afvalwaterzuivering.
De resultaten van deze bedrijfsvergelijking passen in een trend die al langer gaande is. Toch moeten de waterschappen er hard aan blijven werken om dit niveau van dienstverlening vast te houden, waarschuwt de Unie.
Zo is het de vraag hoe lang transportleidingen en rwzi’s nog meegaan. Hevige regenbuien zorgen voor problemen bij de afvoer. De druk op de slibverwerkingscapaciteit neemt toe vanwege beperkingen in de afvoer naar Duitsland. Medicijnresten, drugs en andere opkomende stoffen bedreigen de waterkwaliteit. Er is meer onderzoek nodig naar het terugwinnen van grondstoffen.
De Unie kan niet zeggen welk waterschap het best heeft gepresteerd. Van Amerongen: ''Daar kijken wij niet naar. Het hangt er ook maar net van af over welk onderwerp het gaat. Ieder waterschap moet zelf bepalen waar de ambities liggen.’’
MEER INFORMATIE
Bedrijfsvergelijking Zuiveringsbeheer 2018
Bericht over Bedrijfsvergelijking Zuiveringsbeheer 2015
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.