De natuur in Nederland holt achteruit en het huidige natuurbeleid zal die trend niet gaan keren. Dat is de harde conclusie van de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) in een advies aan de minister. De waterschappen sluiten zich hierbij aan.
In het advies ‘Natuurinclusief Nederland’, dat gisteren is overhandigd aan minister Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof), roept de raad het kabinet op om de teloorgang van de natuur te keren en te zorgen voor herstel. Dat lukt alleen als de overheid inzet op de totstandkoming van natuur overal en voor iedereen, aldus de Rli.
Als een van de oorzaken waarom het Nederlandse natuurbeleid niet effectief is, wordt de focus op beschermde natuurgebieden genoemd. "Die gebieden zijn echter onderdeel van veel grotere ecosystemen, ook buiten de beschermingsgrenzen", stelt de raad. "Met het huidige beleid lukt het niet om ervoor te zorgen dat de condities voor (grond)water, bodem en milieu op orde zijn."
Daarnaast is het natuurbeleid te weinig gekoppeld aan ander beleid, werken overheden te weinig samen en heeft natuur een te zwakke positie bij economische en politieke afwegingen.
"Natuur wordt dikwijls gezien als een kostenpost en als een deelbelang dat economische groei hinder. Er lijkt sprake te zijn van een blinde vlek voor de betekenis van natuur als bestaansvoorwaarde voor de mens", constateert de raad.
Oplossingsrichtingen
De overheid zal met veel meer inzet moeten werken aan de totstandkoming van een natuurinclusief Nederland, luidt het advies. Daarvoor worden vier ‘oplossingsrichtingen’ gepresenteerd.
Allereerst: zorg voor natuur overal en voor iedereen, dat wil zeggen ook buiten de beschermde gebieden, in en om dorpen en steden en in het landelijk gebied.
Ten tweede: verbind natuurherstel met andere maatschappelijke opgaven als woningbouw, klimaat en energie en verduurzaming van de landbouw. Ten derde: weeg natuurwaarden volwaardig mee bij economische en politieke besluitvorming. En als laatste: werk gebiedsgericht samen.
Coalitieakkoord
De raad ziet wel enkele lichtpuntjes. Zo noemt hij de keuze die in het nieuwe coalitieakkoord wordt gemaakt voor een gebiedsgerichte aanpak van opgaven voor natuurherstel, klimaat en water in het landelijk gebied "een stap in de goede richting".
Ook andere plannen kunnen bijdragen aan een natuurinclusief Nederland, zoals de twee fondsen van in totaal 60 miljard euro die het kabinet wil instellen voor het klimaat- en stikstofbeleid.
Watersysteem
De waterschappen sluiten zich bij het advies van de Rli aan, omdat zij voor een goede waterkwaliteit en een klimaatrobuust watersysteem gebaat zijn bij een sterke natuur, meldt de Unie van Waterschappen.
Ze wijzen op het ‘blauw-groene’ netwerk van 17.500 kilometer aan waterkringen en 225.000 kilometer aan watergangen waarmee ze verbindingszones tussen natuurgebieden willen realiseren en roepen andere partijen op zich hierbij aan te sluiten.
De Rli adviseert overheden, waaronder waterschappen, aan de bedrijven in de landbouwsector duidelijk te maken welke normen voortvloeien uit de ecologische opgaven in een gebied. De waterschappen willen hun rol daarin pakken, aldus de Unie.
MEER INFORMATIE
Rli-advies ‘Natuurinclusief Nederland’
Aanbiedingsbrief aan minister
Reactie Unie van Waterschappen
