De droge zomer van 2022 heeft niet geleid tot meer schademeldingen door grondwateronttrekkingen. Wel wordt het steeds lastiger om onderscheid te maken tussen schade als gevolg van de klimaatverandering en schade die is ontstaan door grondwateronttrekking. Dat schrijft de Adviescommissie Schade Grondwater (ACSG) in haar jaarverslag over 2022.
De provincie is, als er sprake is van een vergunde grondwateronttrekking of -infiltratie, volgens de Waterwet verplicht om op verzoek van een gedupeerde onderzoek te doen naar het verband tussen schade en onttrekking. Om dat vast te stellen schakelen provincies de onafhankelijke ACSG in.
Onttrekking van grondwater kan leiden tot schade aan bijvoorbeeld landbouwgewassen, bomen of gebouwen. Gedupeerden kunnen schade verhalen op de veroorzaker als grondwateronttrekking de oorzaak is. Maar het wordt steeds moeilijker om dat vast te stellen, blijkt uit het jaarverslag. De ACSG ziet dat diverse schades door droogte zijn veroorzaakt waarbij geen causaal verband kan worden gelegd met grondwateronttrekkingen. De commissie ervaart dat het lastiger wordt om dat aan gedupeerden uit te leggen.
“Discussies over grondwateronttrekkingen, met name in de provincies Brabant, Gelderland en Overijssel, laten zien dat de vanzelfsprekende beschikbaarheid van grondwater geen gegeven meer is en dat daarmee nog zorgvuldiger moet worden omgegaan. Voor de ACSG betekent dit dat nog meer aandacht zal worden gegeven aan de communicatie naar de schademelder”, schrijft voorzitter Jan Geluk in het jaarverslag.
Na drie droge jaren trad in 2021 een stabilisatie op van het aantal schademeldingen. Die trend heeft zich in 2022 voortgezet, zo blijkt uit het jaarverslag. In 2022 zijn er 9 nieuwe verzoeken om een schadeadvies ontvangen en zijn er 17 verzoeken afgehandeld. Aan het eind van het jaar had de commissie nog 33 verzoeken in behandeling. “Hieruit kan worden opgemaakt dat de achterstanden worden ingelopen”, schrijft de commissie.
Met betrekking tot het berekenen van de schade verwacht de commissie dit jaar efficiënter te kunnen gaan werken, nu meerdere externe en interne onderzoeken naar schadeberekeningen zijn afgerond. Met inbreng van die onderzoeken kan de berekeningsmethodiek worden verbeterd, blijkt uit het jaarverslag.
In het genoemde Stowa rapport wordt een onderscheid gemaakt naar:
Op basis van de nadere uitwerking kunnen technologen en beleidsmedewerkers van waterschappen een gefundeerde keuze maken voor een natuurlijk systeem, afhankelijk van de specifieke situatie op een RWZI en de gekozen opties:
A. Toepassing van een enkel systeem als ‘stand alone’ techniek als uitbreiding van de RWZI, voor upgrading van het effluent (afloop nabezinktank).
B. Als inpassing in een integraal natuurlijk systeem wat naast effluentbehandeling ook recht doet aan de omgeving en waarbij functies zoals het creëren van natuurlijk, levend water, effluentbuffering, recreatie en natuur gecombineerd worden.
De Waterharmonica's nemen de meeste ruimte in, zeker omdat voor een goede verwijdering van medicijnen laag tot zeer lage belaste Waterharmonica's nodig zijn (zie ook Stowa 2013-07). Dus een hydraulische belasting van zeker niet meer dan 0,05 m/dag. Ofwel een ruimte beslag van 2,5 tot 3,75 m2 per inwoner.
Het totale debiet aan gezuiverd afvalwater in Nederland is ca. 2.000.000 m3 per jaar (CBS, data 2020). Dit zou dan neerkomen op een totaal netto ruimte beslag van 4.000 ha in heel Nederland. Zeg 5.000 tot maximaal 10.000 ha. Dit lijkt veel, maar het is wel met gestapelde belangen en mogelijkheden. Stel 25 cm waterberging: 10.000.000 waterberging, stel dat een kwart van de Waterharmonica's als KRW-waardig wordt beschouwd (is best wel reëel): 500 tot 1.000 ha.... En dan nog recreatie, natuur, CO2-vastlegging, stikstofrechten? Vrienden maken, bufferzones rond de rwzi's. Een voorbeeld van een zoektocht, uitgevoerd door het Wetterskip Fryslân: http://www.waterharmonica.nl/reports/LW289-47_005-rapd02-waterharmonica.pdf. Op weg naar 2027?
Ruud Kampf
Rekel/water
Dus bij hoogheemraadschap Delfland kies je een partij. Vervolgens hebben een paar partijen meer zetels dan andere. Daarna wordt er een Bestuursakkoord getekend door alle partijen, waar ook de minder grote (verliezende) partijen zeggenschap in hebben? Er staat ook: "De gezamenlijk gekozen hoogheemraden vertegenwoordigen in het dagelijks bestuur alle fracties". Wat betekent het dan om een fractie te vertegenwoordigen in de praktijk?
In het geval van hoogheemraadschap Delfland is stemmen op een partij dus niet super zinvol, omdat daarna toch met alle andere partijen wordt samengewerkt om tot een Bestuursakkoord te komen. Grote partijen hebben dan niet meer te bepalen dan kleine partijen?