De droge zomer van 2022 heeft niet geleid tot meer schademeldingen door grondwateronttrekkingen. Wel wordt het steeds lastiger om onderscheid te maken tussen schade als gevolg van de klimaatverandering en schade die is ontstaan door grondwateronttrekking. Dat schrijft de Adviescommissie Schade Grondwater (ACSG) in haar jaarverslag over 2022.
De provincie is, als er sprake is van een vergunde grondwateronttrekking of -infiltratie, volgens de Waterwet verplicht om op verzoek van een gedupeerde onderzoek te doen naar het verband tussen schade en onttrekking. Om dat vast te stellen schakelen provincies de onafhankelijke ACSG in.
Onttrekking van grondwater kan leiden tot schade aan bijvoorbeeld landbouwgewassen, bomen of gebouwen. Gedupeerden kunnen schade verhalen op de veroorzaker als grondwateronttrekking de oorzaak is. Maar het wordt steeds moeilijker om dat vast te stellen, blijkt uit het jaarverslag. De ACSG ziet dat diverse schades door droogte zijn veroorzaakt waarbij geen causaal verband kan worden gelegd met grondwateronttrekkingen. De commissie ervaart dat het lastiger wordt om dat aan gedupeerden uit te leggen.
“Discussies over grondwateronttrekkingen, met name in de provincies Brabant, Gelderland en Overijssel, laten zien dat de vanzelfsprekende beschikbaarheid van grondwater geen gegeven meer is en dat daarmee nog zorgvuldiger moet worden omgegaan. Voor de ACSG betekent dit dat nog meer aandacht zal worden gegeven aan de communicatie naar de schademelder”, schrijft voorzitter Jan Geluk in het jaarverslag.
Na drie droge jaren trad in 2021 een stabilisatie op van het aantal schademeldingen. Die trend heeft zich in 2022 voortgezet, zo blijkt uit het jaarverslag. In 2022 zijn er 9 nieuwe verzoeken om een schadeadvies ontvangen en zijn er 17 verzoeken afgehandeld. Aan het eind van het jaar had de commissie nog 33 verzoeken in behandeling. “Hieruit kan worden opgemaakt dat de achterstanden worden ingelopen”, schrijft de commissie.
Met betrekking tot het berekenen van de schade verwacht de commissie dit jaar efficiënter te kunnen gaan werken, nu meerdere externe en interne onderzoeken naar schadeberekeningen zijn afgerond. Met inbreng van die onderzoeken kan de berekeningsmethodiek worden verbeterd, blijkt uit het jaarverslag.
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.