Bij de aanpak van de Japanse duizendknoop heeft waterschap Aa en Maas een nieuw wapen in de strijd gegooid. De exotische woekerplant wordt op de Maasdijk bestreden met elektriciteit. Het waterschap hoopt dat hiermee de plant in drie jaar is verdwenen.
De Japanse duizendknoop is overal in het land te vinden en zorgt voor schade aan gebouwen, leidingen en wegen. Ook voor dijken vormt de woekerplant een risico. In het werkgebied van waterschap Aa en Maas komt de Japanse duizendknoop op diverse locaties voor, vertelt gebiedsbeheerder Elly van Doorn.
Elly van Doorn
“We treffen de plant aan op de Maasdijk en de regionale keringen en bij de waterlopen. De Japanse duizendknoop heeft dikke wortelpakketten. Die willen we natuurlijk niet in een dijk, omdat er openingen kunnen ontstaan en daardoor erosie.”
Bestrijding erg lastig
Het bestrijden van de exotische woekerplant blijkt een erg lastige zaak vanwege het dikke en wijd vertakte wortelstelsel. Er zijn veel methoden in omloop maar geen enkele is zaligmakend. Maaien en afvoeren is een bekende aanpak in het repertoire van waterschappen, ook van Aa en Maas. “Dan moet er wel erg vaak worden gemaaid”, zegt Van Doorn. “De plant maakt steeds nieuwe scheuten en wortels aan die weer voor nieuwe energie in het wortelpakket zorgen.”
Vorig jaar heeft het waterschap op enkele locaties de grond laten afgraven. Een effectieve maar dure oplossing, merkt Van Doorn op. “Je bent zo vijfduizend euro voor een kleine locatie kwijt.” Vandaar dat Aa en Maas als een van de eerste waterschappen een nieuwe methode toepast waarbij elektrische stroom wordt gebruikt. “Deze manier is vrij efficiënt omdat er geen grond hoeft te worden afgevoerd en gereinigd.”
Tamelijk recent is voor de bestrijding met stroom een apparaat op de markt gekomen. Van Doorn: “Dat is gekocht door aannemer Gebr. van Erp. We hebben een lijst opgesteld van alle locaties op de Maasdijk waar de Japanse duizendknoop zich bevindt. Daar is de aannemer nu aan de slag gegaan.”
Wortels geëlektrocuteerd
Het wortelsysteem wordt geëlektrocuteerd met behulp van een ijzeren lans, zegt Van Doorn. “De lans tikt met elektriciteit stengels aan. Daarna wordt de stroom geleid door de sappen in de stengels en komt zo in de wortels terecht. Het is de bedoeling dat de hoofdwortel meteen wordt verbrand, alsof er een blikseminslag is geweest.” De eerste ervaringen met de nieuwe methode zijn goed, voegt Van Doorn eraan toe. “We zien dat stengels ook van binnen zwart worden. De stukken aan de bovenkant van de plant vallen eraf en worden afgevoerd. Deze mogen nooit bij het groenafval worden afgevoerd, maar moeten apart worden vernietigd.”
Van Doorn wijst er wel op dat vasthoudendheid geboden is. “Het lukt niet om in één keer de Japanse duizendknoop te elimineren. Daarvoor is het wortelpakket vaak te dik. Om ook de zijwortels aan te pakken, zullen we het een aantal jaren moeten volhouden.” Wat deze bestrijdingsmethode precies gaat kosten, is nog niet bekend. “We hebben met de aannemer nu alleen een uurtarief afgesproken. Pas als door de ervaringen de kosten echt duidelijk zijn, kunnen wij deze bestrijdingsmethode goed met andere vergelijken.”
Combinatie van methoden
Volgens Van Doorn werkt een combinatie van methoden vaak het beste bij de bestrijding van de Japanse duizendknoop. Dat komt ook hier in aanmerking. “Bij dikke stengels duurt het vrij lang, voordat ze met de lans helemaal verbrand zijn. De aannemer kwam daarom met het idee om eerst grof af te graven en de rest daarna te elektrocuteren in de nazorg. Daar gaan we zeker naar kijken.”
Het waterschap maakt de eerste balans op in het voorjaar van 2020, besluit Van Doorn. “Tijdens het volgende groeiseizoen kunnen we pas goed zien wat er van de Japanse duizendknoop is overgebleven. Of de bestrijdingsmethode kansrijk is? Ik denk van wel. Het hangt af van de locatie, maar in principe kan in drie jaar alles worden verwijderd.”
MEER INFORMATIE
Probos over bestrijding van duizendknoop
WUR over aanpak van Japanse duizendknoop
Artikel over invasieve exoten (magazine H2O)
Nu te temperatuur gestaag stijgt kan dat grote invloed hebben.
Aangezien de behoefte naar verwachting redelijk universeel is over Nederland, zou ik een best practise verwachten qua risicomanagement vanuit de bedrijfswaarden matrix. Ik ben benieuwd in hoeverre zo'n standaardisering is ingedaald.
Nou nee. Zonneparken van 2.400 ha komen er NOOIT in Nederland want dat is ruimtelijk onacceptabel. Ik denk dat het bij 200 ha wel ophoudt. Ik denk ook dat er onderscheid gemaakt moet worden tussen drijvende systemen op natuurlijke waterpartijen (waar onderzoek gewenst is) en systemen op water zonder natuurwaarden zoals nieuw aangelegde zandputten/grindgaten, koelwater/industriewaterbekkens, slibreservoirs, drinkwaterbekkens en overloopgebieden.