Na drie pilots heeft waterschap Aa en Maas de primeur: de sloten in Oost-Brabant worden voortaan beheerd met een ‘digital twin’. Deze virtuele kopie van de sloot is gebaseerd op 3D-gegevens die tijdens het maaien met gps-sensoren worden verzameld.
Het waterschap spreekt van een ‘gamechanger’ in tijden van extreme droogte en - aan de andere kant - overstromingen. "Hiermee kunnen we sneller en beter bepalen wat we gaan doen bij voorspellingen van droogte en plensbuien. De stuwen open of juist dicht? Baggeren of juist niet?"
Stephan van OrsouwMet de 3D-maaitechniek kunnen de sloten veel vaker en veel preciezer in beeld gebracht worden, zegt Stephan van Orsouw, specialist beheer en onderhoud watersysteem bij het Brabantse waterschap. Hij is, samen met enkele leveranciers, vijf jaar bezig geweest om de digital twin voor elkaar te krijgen.
Tot nu toe schakelde het waterschap eens in de tien jaar landmeters in, die de waterlopen om de 200 meter handmatig meten. "Nu worden de sloten maar liefst twee keer per jaar gemeten en dan ook nog eens elke 5 meter", aldus Van Orsouw. "Dat betekent dus dat we in tien jaar tijd twintig metingen hebben."
Satelliet
Het meten gebeurt tijdens het maaien met behulp van een gps-sensor op de maaikorf. Die legt de beweging vast en zorgt daarmee voor een driedimensionaal beeld. De sensoren staan in verbinding met een satelliet, die de data doorstuurt naar de computers van het waterschap. Op basis van deze digitale kopie kunnen de hydrologen bijvoorbeeld berekenen of een sloot nog een plensbui kan hebben of op welke plekken gebaggerd moet worden.
"Waar we voorheen misschien wel 150 meter sloot baggerden, hoeven we nu wellicht maar 30 meter te doen, simpelweg omdat we specifieker kunnen bepalen wat waar nodig is", verklaart Van Orsouw. "We hebben onze basis beter op orde."
Een ander voordeel is volgens hem dat bij het 3D-maaien automatisch ook de ‘track and trace’ wordt vastgelegd, zodat het waterschap kan zien waar en wanneer een onderaannemer bezig is. Dat is geen controlemiddel, verzekert hij. "Maar het helpt ons wel bij bijvoorbeeld het beantwoorden van klachten van agrariërs en inwoners over maaien."
Onderaannemers
Aa en Maas is naar eigen zeggen het eerste waterschap dat de 3D-techniek, die bijvoorbeeld in het grondverzet al langer gebruikt wordt, inzet bij het maaien. Dat betekent dat onderaannemers vanaf volgend voorjaar ook wordt gevraagd om data aan te leveren.
"De meesten zien nut en noodzaak in en willen graag mee in de ontwikkeling", zegt Van Orsouw, die nog wel wat “aanloopmoeilijkheden” voorspelt. "En het succes zal natuurlijk ook afhangen van de kunde en ervaring van de kraanmachinist. Maar ik heb er veel vertrouwen in, we zijn niet over één nacht ijs gegaan."