Hoe kunnen we de verontreiniging van bodem en water door medicijnen en multiresistente bacteriën beperken? Deze vraag staat centraal in het grensoverschrijdende project MEDUWA-Vecht(e). Er worden twaalf innovatieve methoden en technieken onderzocht.
MEDUWA is de afkorting van ‘medicijnen uit het water’. De bedoeling is om de kringloop van microverontreinigingen aan te pakken in het pilot-stroomgebied van de Duits-Nederlandse Vecht. Hiervoor worden technische en methodische grenzen verlegd in het waterkwaliteitsbeheer, de veeteelt en de gezondheidszorg voor mensen en dieren. Het project loopt tot 2020 en heeft een budget van 8,45 miljoen euro. Daarvan komt 6 miljoen euro vanuit de Europese subsidieregeling INTERREG.
“Het project omhelst de hele medicijnenketen”, zegt projectcoördinator Alfons Uijtewaal van advies- en projectenbureau Huize Aarde. “Dit is een stap vooruit. De watersector kan het probleem van verontreiniging door humane en veterinaire medicijnen en multiresistente micro-organismen niet alleen oplossen. De gehele keten is aan zet.”
Hierbij werken 27 partijen uit Duitsland en Nederland samen. Aan Nederlandse kant doen onder meer bedrijven uit de watersector, kennisinstellingen en Waterschap Zuiderzeeland mee. De samenwerkingspartners ontwikkelen nieuwe producten en diensten om verontreinigende emissies tegen te gaan. Uijtewaal: “We richten ons zowel op preventieve maatregelen als op maatregelen die een direct effect hebben. Daarvoor is veel onderzoek nodig. In totaal worden twaalf nieuwe methoden en technieken ontwikkeld.”
Enkele voorbeelden van innovaties zijn: een stroomgebied-informatiesysteem om de invloed van maatregelen op de waterkwaliteit te simuleren, een meetinstrument voor de bepaling van de vuilwater-voetafdruk van medicijngebruik en de behandeling van antibiotica-houdende urine en ontlasting met plasma-geactiveerd water. “Allemaal nog vrij prille technieken”, vertelt Uijtewaal. “Het doel is dat de technieken aan het einde van de rit bijna marktrijp zijn. Dan kunnen ze daarna binnen afzienbare tijd worden uitgezet; niet alleen in Duitsland en Nederland maar ook wereldwijd.”
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.